Để giao dịch chuyển Ether (ETH) thành công và dễ dàng, bạn cần hiểu rõ về Gas, Gas Limit và Gas Price. Đây là những thông số cần thiết trong hoạt động của mạng lưới Ethereum.
Nội Dung
Tổng quan về Ethereum
Ethereum là một blockchain khổng lồ gồm một số lượng lớn các máy tính được kết nối với nhau. Mạng lưới này được gọi là Mạng ảo Ethereum (EVN).
EVN về cơ bản là một siêu máy tính toàn cầu, nơi tất cả các giao dịch xảy ra trong mạng lưới Ethereum được cập nhật và ghi lại vào mỗi máy tính.
Ether (ETH) là đồng coin bản địa của blockchain Ethereum. ETH được dùng để thanh toán cho các khoản phí phát sinh trên mạng lưới Ethereum, là phần thưởng cho thợ đào,…
Một chức năng mang tính cách mạng của blockchain Ethereum là giới thiệu các hợp đồng thông minh (smart contract). Hợp đồng thông minh là bất kỳ hợp đồng nào đã được lập trình sẵn với một bộ quy tắc và quy định tự thực thi mà không cần bất kỳ bên trung gian nào.
Tổng quan về Gas
Tại sao cần Gas?
Token Ether (ETH) được giao dịch công khai trên sàn giao dịch và giá thị trường thường dao động mạnh. Việc tạo ra các đơn vị gas là để tách chi phí tính toán công việc trong mạng lưới Ethereum khỏi giá ETH biến động vì chi phí tính toán không thay đổi nhanh chóng.
Hãy tưởng tượng bạn phải trả một khoản phí cố định được tính trực tiếp bằng Ether.
Một năm trước, giá ETH là 10 USD và để gửi ETH, bạn cần phải trả 0,5 ETH (tương đương 5 USD)
Nhưng hiện tại, giá ETH là 1.000 USD. Vậy bạn có muốn trả 0,5 ETH để chuyển Ether nữa không? Vì 0,5 ETH đã tương đương 500 USD.
Giá Ethereum hiện tại:
Ethereum (ETH)
Rank
MCap
Volume
Đó là lý do tại sao Gas ra đời.
Gas là gì?
Vậy Gas là gì?
Hệ thống này tương tự như việc sử dụng Kilowatt (kW) để đo lường điện năng. Lượng điện bạn sử dụng không được tính bằng USD mà thay vào đó thông qua kWH hoặc Kilowatts/giờ.
Một điều quan trọng cần lưu ý là loại giao dịch khác nhau đòi hỏi một lượng Gas khác nhau.
Chẳng hạn, một giao dịch đơn giản gửi ETH từ nơi này đến nơi khác tốn 21.000 Gas. Trong khi đó, gửi token ICO từ ví MyEtherWallet tốn nhiều chi phí hơn do mức độ tính toán cao hơn.
Gas Limit là gì?
Khái niệm về Gas Limit
Gas Litmit cao hơn có nghĩa là phải thực hiện nhiều công việc tính toán hơn để thực hiện hợp đồng thông minh. Việc chuyển ETH tiêu chuẩn yêu cầu Gas Limit là 21.000 Gas.
Các lệnh bạn muốn thực hiện càng phức tạp, bạn càng phải trả nhiều Gas hơn. Bạn có thể thấy điều này khi tham gia ICO. Dự án sẽ yêu cầu bạn gửi ETH vào hợp đồng thông minh của họ hoặc khi bạn muốn rút tiền từ ICO, phí giao dịch sẽ cao hơn nhiều lượng Gas Litmit mặc định là 21.000.
Điều này là do hợp đồng thông minh của ICO sở hữu các dòng lệnh (code) phức tạp hơn nhiều và yêu cầu tính toán nhiều hơn so với việc chỉ chuyển ETH từ ví này sang ví khác.
Gas Litmit hoạt động như một cơ chế an toàn để bảo vệ bạn khỏi cạn kiệt tiền do code lỗi hoặc lỗi trong hợp đồng thông minh.
Nếu bạn đặt Gas Limit quá thấp thì sao?
Nếu bạn đặt Gas Limit quá thấp, giao dịch ban đầu vẫn sẽ được thợ đào thực hiện. Nhưng khi hết Gas, thợ đào sẽ dừng xác nhận giao dịch của bạn.
Khi đó, blockchain sẽ ghi lại giao dịch là “Không”, và ETH của bạn vẫn còn trong ví vì giao dịch không thực hiện được.
Số Gas được sử dụng cho giao dịch thất bại sẽ được thợ đào giữ lại và bạn không lấy lại được.
Nếu bạn đặt Gas Limit quá cao thì sao?
Giả sử có một giao dịch A (thực hiện chuyển ETH đơn giản) có Gas Limit xác định là 42.000. Và hai giao dịch B, C (cũng là chuyển ETH đơn giản) có Gas Limit là 21.000.
Vậy thợ đào sẽ lựa chọn xử lý giao dịch nào?
- Họ sẽ xử lý giao dịch A và hoàn trả lại cho người dùng lượng Gas Limit chưa sử dụng?
- Hay họ sẽ xử lý giao dịch B và C và gần như không còn dư Gas Limit để trả lại?
Rõ ràng, lựa chọn thứ 2 có ý nghĩa kinh tế hơn.
Đây là chính xác lý do tại sao bạn không nên đặt Gas Limit quá cao. Sẽ hợp lý hơn khi đặt Gas Limit chỉ cao hơn một chút so với lượng Gas cần thiết cho giao dịch của bạn.
Gas Price là gì ?
Tổng quan về Gas Price
Gas Price có nghĩa là giá Gas.
Gas Price liên quan đến số lượng Ether bạn sẵn sàng trả cho mỗi đơn vị Gas và thường được đo bằng Gwei. Giá Gas tương tự như số tiền bạn trả cho 1 lít xăng vậy.
Wei là đơn vị nhỏ nhất của Ether và 1 Gwei bằng 1 tỷ wei. Trước khi nhập Gas Price mà bạn muốn đặt, hãy kiểm tra Gas Price hiện tại từ ETH Gas Station.
Các khái niệm liên quan đến Gas Price
- Std (Standard) Cost for Transfer
Phí trung bình mà người dùng phải trả để chuyển ETH (tính bằng USD) cho giao dịch ưu tiên tiêu chuẩn (thời gian chờ dưới 5 phút).
- Gas Price Std (Gwei)
Phí trung bình mà người dùng phải trả để chuyển ETH (theo giá trị Gwei) cho giao dịch ưu tiên tiêu chuẩn.
- SafeLow Cost for Transfer
Phí trung bình mà người dùng phải trả để chuyển ETH (tính theo giá trị USD) cho giao dịch ưu tiên thấp (thời gian chờ dưới 30 phút).
- Gas Price SafeLow (Gwei)
Phí trung bình mà người dùng phải trả để chuyển ETH (tính theo giá trị Gwei) cho giao dịch ưu tiên thấp.
- Median Wait (s)
Thời gian chờ trung bình cho một giao dịch duy nhất tính bằng giây.
- Median Wait (blocks)
Thời gian chờ trung bình cho một giao dịch trong các block.
Cách tính phí giao dịch
Ví dụ về giao dịch Ethereumm
Hãy cùng xem một ví dụ về giao dịch Ethereum để xem các khái niệm về Gas, Gas Limit và Gas Price kết hợp với nhau như thế nào.
Theo Etherscan, chúng ta có thể thấy tất cả các thông tin liên quan đến Gas. Ý nghĩa của những thông số này như sau.
- Gas Limit
Lượng Gas tối đa mà người dùng sẽ trả cho giao dịch này. Số tiền mặc định cho một lần chuyển ETH tiêu chuẩn là 21.000 Gas.
- Gas Used by Txn
Lượng Gas thực tế được sử dụng để thực hiện giao dịch. Vì đây là một giao dịch tiêu chuẩn nên Gas sử dụng là 21.000 Gas.
- Gas Price
Số lượng ETH trả cho mỗi đơn vị Gas. Người dùng đã chọn trả 8 Gwei cho mỗi đơn vị Gas, được coi là giao dịch ưu tiên cao và sẽ được thực hiện rất nhanh.
- Actual Tx Cost Fee
Đây là phí giao dịch thực tế mà người dùng sẽ trả cho giao dịch bằng giá trị Ether. Với giao dịch này thì người dùng chỉ cần trả 14 cent (0,14 USD) để chuyển ETH chỉ trong vòng 2 phút.
Cách tính phí giao dịch Ethereum
Tóm lại, công thức cuối cùng để tính toán phí giao dịch Ethereum là:
Phí giao dịch = Gas Used by Txn * Gas Price
Từ ví dụ trên, có thể thấy rằng lượng Gas thực tế tiêu thụ khi thực hiện giao dịch là 21.000 Gas. Với Gas Price mà người dùng chọn là 8 Gwei (tương đương 0,00000000008 ETH).
Nhân cả hai số liệu với nhau và bạn sẽ nhận được chi phí thực tế khi thực hiện giao dịch là 0,000168 ETH (0,14 USD).
Cần lưu ý là Gas Limit có thể (và thường là) nhiều hơn so với Gas thực tế được sử dụng trong giao dịch. Trong thời điểm cơn sốt ICO, Gas Price trung bình sẽ có xu hướng cao hơn vì mọi người đổ xô tham gia ICO. Điều này sẽ dẫn đến việc nhiều người nâng Gas Price lên để có cơ hội xác nhận giao dịch cao hơn.
Làm thế nào chuyển đổi Gas thành Ether?
Không có giá chuyển đổi cố định.
Người giao dịch có thể tùy chọn Gas Price họ mong muốn. Mặt khác, thợ đào Ethereum có thể xác minh bất kỳ giao dịch nào họ thích (thường là các giao dịch có Gas Price cao).
Giá Gas trung bình thường rơi vào khoảng 20 Gwei (hoặc 0,00000002 ETH). Nhưng con số này có thể tăng trong thời gian lưu lượng mạng lưới cao do có nhiều giao dịch cạnh tranh.
Chuyện gì xảy ra khi Gas được hoàn trả?
Có 2 lệnh đảm bảo rằng bạn sẽ được hoàn lại Gas:
- SUICIDE: lệnh này cơ bản là sẽ giết chết hợp đồng thông minh, bạn sẽ lấy lại 24.000 Gas.
- SSTORE: Xóa bộ nhớ, giúp bạn lấy lại 15.000 Gas.
Tuy nhiên, không dễ dàng để thợ đào hoàn trả lại Gas. Vì Gas tương đương với “thù lao” hoạt động của thợ đào. Do đó, có một điều kiện được thêm vào như sau:
Khoản hoàn trả lại không thể vượt quá một nửa lượng Gas sử dụng hết trong quá trình tính toán.
Kết luận
Ethereum là nền tảng tiên phong với khái niệm hợp đồng thông minh và Dapp. Như tiendientu.org đã giải thích trong bài viết Ethereum là gì?, cách thức hoạt động của Ethereum khác nhiều so với Bitcoin.
Với Ethereum, chúng ta cần tìm hiểu nhiều hơn về Gas là gì và các khái niệm liên quan như Gas Limit, Gas Price. Hi vọng qua bài viết này, các bạn đã hiểu thêm về cách thức hoạt động của Ethereum cũng như cách tính phí giao dịch ETH.
